Free Solo in Oost-Tirol

"De serpentijn is een grijsgroene, waardevolle steen die afkomstig is uit Oost-Tirol. Zijn structuur en gesteldheid hebben mij bij het ontwerp van deze woning geïnspireerd", vertelt de Duitse architect Jan Werner, die een nauwe band heeft met Oost-Tirol. Altijd mooi. En altijd weer nieuw. Zijn liefde voor de bergen begon al in zijn kindertijd. Als jongetje heeft hij de bergboeren in het Defereggental bij het maaien en bij de oogst ijverig geholpen, samen met zijn vader beklom hij al op jeugdige leeftijd de omringende bergen. Veel daarvan zijn 3000 meter hoog. In 1999 besloot hij om naar Lienz te gaan. Hij nam een plaats als leerjongen voor timmerman aan. "De eerste weken waren voor mij als Duitser vrij lastig", zo herinnert hij zich. Hij moest strijden om niet alleen "die mof" te zijn. Jan Werner zette door en op een dag zei zijn collega na het werk tegen hem: "Maak een flesje open" – het gezamenlijke biertje brak het ijs. Nadat Werner het leertraject voor timmerman hat afgerond, ging hij naar de Graz om daar architectuur te studeren. Hij woont daar tot op de dag van vandaag. Maar met Oost-Tirol blijft hij verder een band houden – en niet alleen door een weekend- en vakantiehuis, waar hij en zijn gezin samen hun vrije tijd doorbrengen.

Tussen verantwoordelijkheid en vrije tijd

Jan Werner is een commando – als wij bij de taal van de bergbeklimmers blijven, dan is hij een Free Solo Climber. Werner leidt een ontwerpbureau in Graz en geeft tegelijkertijd les als docent aan de hogeschool. En deze twee zijden van zijn werkend leven vindt hij fijn. Wanneer hij een opdracht aanneemt, pakt hij dit project holistisch aan. "Ik ben een muggenzifter", vertrouwt hij toe. Hij houdt zich graag en uitgebreid bezig met alle aspecten van het bouwen. Zijn signatuur is bij zijn projecten helemaal niet zo zichtbaar, omdat zijn bouwwerken zeer veelzijdig zijn. De architect verplaatst zich tussen verantwoordelijkheid en bewegingsvrijheid, daarvan is Werner overtuigd. Hij wil iets maken voor zijn opdrachtgever: "De woning is er niet voor mij. Ik moet de opdrachtgever leren kennen en kunnen inschatten." Duurzaamheid en ecologie hebben voor Werner bij de ontwikkeling en de keuze van het materiaal een bijzondere betekenis. Jan Werner verwerkt met name zeer graag hout. "Ik ben een houtworm", benadrukt de architect. De duurzaamheid is met een eigen energieconcept ook neergestreken in het project in Dölsach. Het dak werd bijvoorbeeld op de zuidzijde uitgelijnd, zodat de fotovoltaïsche installatie het zonlicht optimaal kan opnemen. De warmtepomp is "verstopt" bij de garage.

Een heterogene gemeente

Op het eerste oog leek de opdracht "zeer dankbaar" te zijn. Maar in tweede instantie was de uitdaging toch groter, dan oorspronkelijk werd gedacht. Het perceel torent liggend op een helling hoog boven Dölsach uit. Het gaat echt stijl bergafwaarts en naar het noorden loopt het spits toe. Werner wilde op dezelfde wijze zowel het uitzicht op de Dolomieten als op het in het noordwesten gelegen dal van Lienz krijgen. De gemeente in Oost-Tirol is voor wat betreft hedendaagse architectuur zeer open en tolerant. Op die wijze verenigt deze tegenwoordig de klassieke, oude boerderijen met moderne gebouwen. "Het is een heterogene gemeente", benadrukt de architect. Deze openheid trekt natuurlijk ook nieuwe bewoners aan en de vermenging is in Dölsach de praktijk.

Der spezielle Erker mit Blick auf den Pool wurde mit PREFA Dach- und Fassadenpaneelen FX.12 in P.10 Hellgrau eindeckt

Open geometrie

De woning heeft een open geometrie die door de Dolomieten aan de overzijde wordt vervolledigd. De grote, glazen pui aan de voorzijde biedt zijn bewoners en hun gasten tegelijkertijd een adembenemend uitzicht. Als façade werd een voorgezette, geventileerde gevel met PREFA gerealiseerd. Deze zorgt in alle jaargetijden voor het perfecte kamerklimaat en die kunnen in deze omgeving wel eens zeer extreem uitvallen. Lange, koude winters met veel sneeuw komen in Oost-Tirol veelvuldig voor. PREFA biedt hier de benodigde zekerheid en is bovendien een zeer duurzaam product. "De opdrachtgevers vonden het zeer belangrijk dat de materialen ecologisch en duurzaam zijn", onderstreept Werner. Aangezien de producten van PREFA voor een groot deel uit secundair aluminium worden gewonnen en oneindig vaak kunnen worden gerecycled, konden deze aan de gewenste vereisten voldoen. "Het is een mooi product voor vormgeving", zegt Werner en hij benadrukt: "Daarmee hebben wij een functioneel en hoogwaardig gebouw geschapen."

Für die Fassade dieses Einfamilienhauses wurden PREFA Aluminiumpaneele in P.10 Hellgrau mit Holzelementen kombiniert

De Selfmade man

Gerald Ortner heeft met zijn MSGO-team het project in Dölsach uitgevoerd dat opzien baart in de gemeente voor Lienz en dat in de buurt sinds zijn realisatie wordt nagemaakt.

Op een leeftijd van slechts 23 jaar heeft Gerald Ortner zijn eigen bedrijf opgericht. Tegenwoordig heeft hij 26 medewerkers in dient en is thuis op de daken van in Kärnten en in Oost-Tirol. De orderboeken lopen over, de vraag is groot en de baas is gestrest.

Gerald Ortner was eens de jongste, professionele installateur van Oostenrijk en is een echte selfmade man. Mouwen opstropen en aan het werk! "Wanneer je als ambachtsman ijverig, eerlijk en fatsoenlijk bent, kun je het zeer ver schoppen", is Ortner overtuigd. Bij zijn projecten waardeert hij in het bijzonder de uitdaging, want: "Alles dat onmogelijk is, zorgt voor goede projecten."

De ambachtsman heeft de eengezinswoning die op een perfecte helling ligt, met het uitzicht op de Dolomieten in slechts twee maanden werktijd van het dak en de façade voorzien. In Dölsach werd PREFA FX.12 in lichtgrijs ingezet. "Het werken met PREFA is iets bijzonders. De techniek en verwerking maken indruk", vertelt Ortner gepassioneerd. In de installatiesector zijn er echte PREFA-professionals: "Vrijwel al mijn medewerkers zijn getraind in de producten." Het grote voordeel van PREFA is: De façade en het dak zijn onderhoudsarm.

Die FX.12 Fassadenpaneele in P.10 Hellgrau fügt sich in die Landschaft der Lienzer Dolomiten ein

Productbox PREFA Dakpaneel FX.12

Material

Aluminium, 0,7 mm stark, Coil-Coating-Beschichtung 

Kleur

P.10 lichtgrijs

Gewicht

ca. 2,4 kg/m²

Productbox PREFA Gevelpaneel FX.12

Materiaal

Aluminium, 0,7 mm stark, Coil-Coating-Beschichtung 

Kleur

P.10 lichtgrijs

Gewicht

ca. 2,4 kg/m²